ماهی تن بخورید اما تن ماهی نه!

زندگی مدرن امروزی و همچنین زندگی های مجردی وقتی برای پخت و پز برای ما باقی نگذاشه است و همین امر سبب گشته که هر روز مصرف غذاهای کنسروی رو به افزایش باشد. در این بین خیلی از افراد تصور می کنند تن ماهی می تواند یک غذای پر خاصیت باشد و نسبت به دیگر غذاهای کنسروی بهتر است. اما این افراد سخت در اشتباه هستند، با ما همراه باشید تا چرایی این موضوع را بررسی کنیم.

محققان توصيه مي كنند كه ماهي حداقل دو بار در هفته در برنامه غذايي گنجانده شود. در واقع، خوراكي هاي دريايي مي توانند نياز بدن به امگا 3، ويتامين ها به خصوص ويتامين B12 و ويتامين D، يد و سلنيوم را تامين كنند. اين محصولات همچنين از نظر مقدار منگنز، مس و روي نيز بسيار غني هستند.
عدم مصرف كافي اين غذاها ممكن است سبب عدم تعادل غذايي خطرناكي براي سلامتي باشد كه از همين رو توصيه مي شود از دوران كودكي حتما در برنامه غذايي گنجانده شود. از دیگر فواید اثبات شده ماهی می توان به مواردی همچون : منبع عالي پروتئين، مفيد بودن براي استخوان ها،سرشار از فسفر، سلنيوم و ديگر عناصر كمينه و … اشاره کرد. در ادامه این مقاله از لیان به بررسی فرق تن ماهی و ماهی تن می‌پردازیم.

آیا تن ماهی هم فواید ماهی تازه را دارد؟ 

در پاسخ یک کلمه ای به این موضوع باید گفت: خیر!

تن ماهی دومين غذای پرمصرف دریایی در ایالات متحده آمریکاست. نگرانی‌هایی که در مورد جیوه موجود در تن ماهی وجود دارد تازگی نداشته و سال‌هاست که توصیه می‌شود مصرف این ماده غذایی محدود گردد. گزارش‌ها نیز نشان می‌دهند به دلیل آلودگی‌ها، میزان جیوه موجود در ماهی تن طی 15 سال گذشته افزایش یافته است، به همین دلیل توصیه‌های جدی‌تری در مورد مصرف تن ماهی مطرح می‌شود.

آیا تن ماهی جیوه دارد؟

جیوه از شرکت‌های معادن زغال سنگ و سایر صنایع وارد محیط زیستمان می‌شود. این جیوه وارد هوا و آب اقیانوس‌ها شده و در نتیجه موجودات دریایی از جمله ماهی‌ها را آلوده می‌نماید. به طور کلی ماهی هرچه بزرگ‌تر باشد، احتمال این که میزان جیوه آن هم بالاتر باشد وجود دارد. خطر جیوه این است که می‌تواند روی مغز و سیستم عصبی انسان اثر بگذارد. برای زنان باردار و کودکان قرار گرفتن در معرض جیوه بسیار خطرناک است و می‌تواند آسیب‌های زیادی به آن‌ها وارد نماید.

همه‌ی ماهی‌های تن، به یک میزان جیوه ندارند. میزان جیوه یا سایر آلاینده‌های موجود در تن ماهی به میزان بزرگی آن، مکان صید شدن و نوع ماهی بستگی دارد.

توصیه هایی برای مصرف تن ماهی

سازمان صنایع غذایی و دارویی توصیه می‌کند غذاهای دریایی بخشی از تغذیه سالم همه‌ی افراد باشد. به گزارش این سازمان، تقریباً همه غذاهای دریایی و ماهی‌ها حاوی سطوحی از جیوه هستند اما برای بیشتر افراد خطر دریافت جیوه به واسطه خوردن ماهی و غذاهای دریایی، جای نگرانی وجود ندارد.

جیوه می‌تواند در خون انباشته شود، بنابراین اگر شما جیوه زیادی در خونتان داشته باشید، زمان نسبتاً قابل توجهی لازم است تا این میزان کاهش پیدا کند. به همین علت، زنانی که باردار نیستند اما در سنینی قرار دارند که احتمال بارداری‌شان وجود دارد، باید مراقب و متوجه مصرف ماهی باشند تا میزان جیوه خونشان بالا نرود. سازمان صنایع غذا و دارو توصیه می‌کند زنان و کودکان بیشتر از دو بار در هفته (مجموعاً 340 میلی‌گرم) ماهی نخورند و سعی کنند ماهی‌هایی را انتخاب نمایند که میزان جیوه‌شان کمتر باشد، مثل سالمون و میگو و ماهی تن.

اگر یک تا دو هفته، بیشتر از میزان توصیه شده ماهی بخورید بازهم خطری ندارد اما اگر این تکرار تداوم پیدا کند ممکن است خطرناک شود. با این حال اگر باردار هستید یا در سال‌های بارداری قرار دارید، بسیار بهتر است که مصرف تن ماهی‌تان را محدودتر کنید.

بنابراین خوردن هر روزه تن ماهی به شرطی ایراد و خطری ندارد که مقدار بسیار کمی باشد و در مجموع بیشتر از 340 میلی‌گرم در هفته نشود. یادتان باشد این مقدار توصیه شده شامل تمام غذاهای دریایی می‌شود که جیوه کمی دارند.

تحقیقات جدید چه می‌گوید؟

بنا به گزارشات، میزان جیوه موجود در ماهی تن هوور، از سال 1998 تا 2008 هر سال تقریباً 4 درصد افزایش یافته است. پژوهشگران بر اساس این یافته‌ها توصیه می‌کنند:

زنان باردار تن ماهی مصرف نکنند.

زنانی که در سنین بارداری هستند باید مصرف تن ماهی را به 113 میلی گرم در هفته کاهش دهند.

خواص و ویژگی های ماهی تن

البته باید به این موضوع اشاره کرد که خانواده ماهی تن یا تن ماهیان جزو ماهیانی هستند که بسیار پر خاصیت هستند.

انواع ماهی های تن (Tuna Fish) که گاهی به غلط تن ماهی نامیده می شوند، زیر مجموعه ای از خانواده بزرگ ماهی های اقیانوسی به نام Scombridae هستند و در زیر شاخه Thunnus دسته بندی می شوند.

بعضی از انواع ماهی های تن، خون گرم هستند. بر خلاف انواع دیگر ماهی ها که گوشت سفید رنگی دارند، ماهی تن گوشت صورتی یا قرمز تیره دارد. علت قرمزی گوشت این نوع ماهی ، میزان زیاد میوگلوبین (پروتئین محتوی آهن در عضله) است.

ماهی تن منبع بسیار خوبی از پروتئین ، مواد معدنی نظیر سلنیوم ، منیزیم و پتاسیم و همچنین ویتامین های B1 ، B3 و B6 است.

از مهمترین خواص ماهی تن این که، گوشت ماهی تن هم مانند گوشت بیشتر انواع ماهی ها ، سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که مصرف آنمشکلات پوستی و التهابات را کاهش می دهد و سرعت بهبود بیماران قلبی را بالا می برد. اسیدهای چرب امگا 3 به طور کلی نقش پیشگیری کننده از بیماری های مزمنی نظیر بیماری های قلبی- عروقی ، دیابت نوع دوم و برخی از انواع سرطان را دارند.

خوردن ماهی های حاوی امگا 3 برای کاهش بیماری های قلبی- عروقی بسیار مفید است، زیرا این ماده مغذی میزان چربی های بد خون (LDL- کلسترول و تری گلیسریدها) را کاهش می دهد؛

• میزان کلسترول خوب یا HDL را افزایش میدهد؛
• تجمع پلاکت را پایین می آورد و از لخته شدن خون جلوگیری می کند؛
• با کاهش سلول های اندوتلیال و تولید مشتقات پلاکت عامل رشد، از ضخیم شدن رگ ها جلوگیری می کند؛
• فعالیت مشتقات شیمیایی سلول های دیواره رگ ها که باعث آرامش و باز شدن رگها می شود را افزایش می دهد؛
• تولید پیام آورنده های شیمیایی به نام سیتوکسین ها را نیز کم می کند(موادی که در واکنش التهاب مربوط به سختی رگ ها نقش دارند).